Kural çok basit: Risk artınca oran da artar.

Tefecide faiz neden yüksektir derseniz risk yüksektir de ondan.

Tefeciye düşmek bir bakıma batmış demektir.

Konuya girmeden önce bir bilgiyi yeniden tartışalım:

TÜİK enflasyonda gerçek verileri açıklıyor mu?

Madde 217/A diyor ki; “Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.”

TÜSİAD Başkanı ve TÜSİAD YİK Başkanı sırf bu madde yüzünden yargılanıyorlar.
“Gerçeğe aykırı bilgi”
Bakalım TÜİK ve İTO fiyat verilerine.

Fiyatları dolar bazında alıyorum ki, en küçük farklar açıkça görülebilsin. Grafiği çok iyi inceleyin. Bazen TÜİK fiyat endeksi yüzde 1 civarında yukarıda oluyor bazen ITO fiyat endeksi. Genel hareket ise yüzde 1 civarı farklılıkla aynı yönde. Aylık farklılık yüzde 2-3’lere çıksa bile yıllık fark yüzde 1’leri aşmıyor.
Ama bütün bunlar Nisan 2022’ye kadar sürüyor.

2022 yılında 2021 yılına göre TÜİK fiyat endeksi yüzde 19,2 artarken İTO fiyat endeksi yüzde 40,1 artıyor. 2023 yılında ise TÜİK fiyat endeksi yüzde 5,8 artarken yine İTO fiyat endeksi yüzde 12,3 artış gösteriyor. 2024 yılında da TÜİK fiyat endeksi yüzde 20,1 artarken İTO fiyat endeksi yüzde 29,1 artış gösteriyor.

Mayıs 2023; yani Mehmet Şimşek’in rasyonel politikaya dönüş ile Hazine ve Maliye Bakanlığı koltuğuna oturuyor…

TÜİK-İTO fiyat farkı %20,4
Bugün ise TÜİK-İTO fiyat farkı %33,7
Fark kapanmamış veya fark aynı oranda bırakılmamış, tersine TÜİK-İTO fiyat farkı açılmaya devam etmiş.
Yani TÜİK verilerinde şaibe sürüyor.

TÜİK verilerinin gerçeklik tartışması öyle basit bir olay değil. Yani TÜSİAD Başkanı ve YİK Başkanının konuşması gibi bir söz değil. TÜİK verileri ile 16,7 milyon emekli ve 5,3 milyon memur maaşları belirleniyor. Hatta tüm maaşlar buna göre belirleniyor da diyebiliriz.

Bugün her emekli-memur veya çalışanın ücretleri yüzde 33 daha az ise bunu belirleyen TÜİK verileridir.

Gerçek bilgi neymiş tartışalım ve milyonlarca kişinin ekmeği ile oynamayalım. Yasa eğer hüküm ifade ediyorsa tam da bu ayrıntı tartışılmalı ve gerçekler ortaya konulmalıdır. (aslında ortada)

TEFECİ FAİZİ

TÜİK ve İTO fiyat farkları önemli, çünkü reel faiz hesabında neye göre kime göre hareket ediyoruz?
Mehmet Şimşek ve Merkez Bankası Başkanı Karahan eğer TÜİK fiyatlarını baz alıyorlarsa şu anda ülke tam bir TEFECİ piyasasına döndü. Çünkü TÜİK enflasyonuna göre kredi faizleri reel olarak yüzde 17,5 seviyesindedir ve böyle bir reel faizle hiçbir şey dönmez.
Hatta İTO fiyat seviyesini bile dikkate aldığımızda yüzde 9,6 reel kredi faizi ile yaşıyoruz demektir ve bu da 2018-2019 kemer sıkma dönemi faizidir.

Sizlere net bil bilgi söyleyebilirim: Bu reel faiz düzeyinde hiç merak etmeyin enflasyon kesinlikle düşecektir. O yönden hiç şüpheniz olmasın.
Peki enflasyonun düşmesi bizi sevindirecek mi?
Burada 2 madde var:

1-Enflasyon düşecek ama pahalılık düşmeyecek. Çünkü gelir dağılımı bozukluğunun faturasını alt gelir grupları ödemeye devam edecek.

Bu ülkede fiyatı ZENGİNLER belirliyor; faturayı fakirler ödüyor.
Enflasyon düşer ama pahalılık düşmez; tersine sürer.

2- Enflasyonun düşmesinin bir faturası var. Bu kadar yüksek reel faizde çarklar dönmez, tüketim ertelenir. Yani işsizlik artar.

Önceki yazımda verdiğim reel kredi faizi grafiğini yeniden veriyorum… (Bu sefer reel faiz grafiğini 3 aylık ortalamadan veriyorum) Ağustos 2024’de girdiğimiz reel faiz döneminde henüz işsizlik yansıması yeni yeni başladı. Size sunulan son 20 yılın en düşük işsizlik rakamı aslında umutsuzluğun rakamıdır. Gerçek işsizlik yüzde 8,0 değil tam olarak yüzde 10,0’a yükselmiştir.

Ve de işsizlik oranında çok ama çok hızlı artışları görmeye devam edeceğiz.
Hele sonbahar bir gelsin; yaprak dökümünü asıl o zaman göreceğiz.
Siyasi operasyonların maliyetini ödemeyeceğinizi mi sandınız?