Neyi tartışırsak tartışalım, neyi konuşursak konuşalım veya ülke için neyi hedefliyorsak hedefleyelim zemin demokrasi olmadığı müddetçe bir faydası olmayacaktır. Demokrasi, her sorunun ilacı süper bir iksir değildir ama birlikte yaşamak ve birlikte var olmak için başka alternatif yoktur. Serbest seçim başta olmak üzere, denetleyici kurumların, birbirini dengeleyen kuvvetlerin, güçlü sivil toplum örgütlenmesinin ve ifade özgürlüğünün teminatı olan basın hürriyetinin varlığı olmazsa olmaz önemdedir. Bu unsurlardan birinin eksikliği, bir değerinin de eksikliğine ve dolayısıyla demokrasinin değer kaybına işaret eder.

Demokrasi yok veya eksikse neden fayda elde edilemez? Çünkü, iktidar, muhalif, merkez ya da marjinal gücü ve konumu statüsü ne olursa olsun herkesin kendisini emniyette hissetmediği bir sistemde kalıcı netice çıkmaz, çıkamaz. Farklı fikir, düşünce ve bakış açısı sahiplerinin kendilerini güven içinde ifade edemedikleri yerde, riyakarlık, yalan, idare-i maslahat, gizli öfke ve nefret hakim olur. Konuşuyor ve tartışıyor gibi yapılır ama insanlar korkudan ya da menfaatten dolayı gerçekte sadece dudak oynatıyordur.

Konuşmak, fikir üretmek, sarsıcı, şaşırtıcı ve zihinleri kışkırtıcı düşünceleri dile getirmek bir toplumun en değerli sermayesidir. Dolayısıyla, ülkeler ne kadar zor şartlardan ne kadar sıkıntılı dönemlerden geçiyor olsalar bile bu sermayeyi korumak, hatta güçlendirmek zorundadır. Zira, bütün değerler ikame edilebilir veya yeniden kazanılabilir ama özgür toplum payesini kaybedip yeniden kavuşmak çoğu kez imkansızdır veya ağır bedeller ödemeyi gerektirir. Bilhassa bizim gibi defalarca bedel ödeyen bir ülke için bu bahiste kayıp asla tavsiye edilmez.

***

Maddi, manevi hiçbir kazanım, özgür yaşayan, fikrini rahatlıkla ifade edebilen ve demokrasiye güven duyan bir toplum olmaktan daha kıymetli değildir. Konuşanı susturmak, kalabalıktan ayrılıp farklı şey söyleyeni yıldırmak veya fikrini, hissiyatını dile getirenin üzerine kolları sıvayıp yürümek toplumun ve ülkenin kalitesini düşürür. O toplumu değersiz, itibarsız, kof ve üretemeyen bir yapıya dönüştürür.

İnsan, özgür olmakla ve fikrini özgürce ifade edebilmekle insandır; özgürlüğü pahasına hiçbir hedefe mahkum olmaya zorlanamaz.

Bizim gibi düşünmeyen hain değildir…

Bizim gibi hissetmeyen kripto bilmem ne değildir…

Bizim gibi konuşmayan şunun bunun adamı değildir…

Bizim sevdiğimizi sevmeyen düşman değildir…

Bizim gibi bakmayan şüpheli şahıs değildir…

Birlik beraberlik demek de, herkesin ezberden aynı şarkıyı söylemesi, aynı marşı haykırması değildir. Birlik duygusu sadece farklı seslerin dilediğince özgür bir avazla yükselmesiyle mümkün olur. İnsanları inanmadığı, katılmadığı, paylaşmadığı sloganlara mecbur bırakmak ne birliktir, ne beraberlik…

Fikir ve düşüncenin üzerine yürümek, susturmak ve boğmak da faydasızdır. Her fikir doğru olmasa da bizatihi fikretmek doğru ve asla yok edilemez bir şeydir. Bugün fısıldar yarın haykırır…

Ne yapalım edelim fikir özgürlüğüne dokunmayalım. Endişeye mahal yok, hepimiz için faydalı olacaktır.