AKP kadroları başarısız oldular. 15 yıldır süren iktidar dönemlerinin sonuna yaklaşırken başarısız oldukları kesin. Bakmayın siz o köprülere, yollara, hanlara, hamamlara, saraylara. Değil mi ki referandum konusunda her türlü adaletsizliği göze alıyorlar, bu zaten onların kaybettiklerinin işareti. Demiyorlar ki “Yahu biz her gün her saat televizyonlardayız, onlar ise neredeyse yoklar. Bu nasıl eşitlik, bu nasıl adalet?” Diyemiyorlar. O nedenle de kaybettikleri kesin.

Oysa başarabilirlerdi. Bu toplum başlangıçta, bütün çekingenliğine rağmen onlara büyük destek vermişti. Bu destek belki oy vermek biçiminde olmamıştı ama onların taleplerinin “demokratik” olduğunu teyit eden, onlara “moral üstünlük” sağlayan bir destek olmuştu.  Nitekim bu desteğin en görünen hali olan başörtüsü meselesi, liberallerin, demokratların, sosyal demokratların ve hatta sosyalistlerin çok kimlikli demokrasi özlemleri ve bu yöndeki talepleri olmasaydı çözülemezdi.

Başarabilirlerdi. Yalnızca kendi mağduriyetleri üzerinden değil de diğer kesimlerin de mağduriyetlerini dikkate alan bir yerden bir siyaset kurgulayabilselerdi başarılı olabilirlerdi. Örneğin Alevi meselesi, Kürt meselesi gibi meseleleri “ayar veren” değil “anlamaya çalışan” bir yerden çözmeye çalışsalardı bu meseleleri çözebilirlerdi. Tabii bunun için demokrasinin çıtasını biraz daha yükseltmek gerekirdi ki bunu anlamadılar bile. Oysa azınlıkların kimlik taleplerini kapsama alan bir demokrasi, kimlik sorunlarından kaynaklanan gerginlik ve çatışmaları da ortadan kaldıran bir demokrasidir.

“Hepimiz özgür olmadıkça hiç birimiz özgür olamayız” sloganı etrafında toplumu mobilize edebilselerdi, doksan yıldır bir türlü gerçekleştiremediğimiz “ortak bir kimliği” belki de ilk defa kurmuş olabilirlerdi. İslamın da vurguladığı farklılıkların bir arada yaşaması gerektiği mantığını çağın evrensel hukuk kurallarıyla güvence altına almış olacaklar, herkesin eşit bir biçimde yaşayabildiği yeni bir demokrasi ve toplum hayalini gerçekleştirmiş olacaklardı.

Ama olmadı.

Başaramadılar.

Çünkü AKP’nin kadroları böyle bir vizyonu taşıyabilecek kadrolar değildi. Başta önderleri olmak üzere “İslami kimliğin” dışına çıkarak diğer kesimleri de kapsayacak demokrat bir duruş sergilemek yerine “İslami kimliğin” içinde yalnızca Müslümanlara konuşmayı, diğerlerine ise öfke kusmayı yeğlediler. Onun için de haklılıkları dünyadan duyulmadı. Her ne kadar haklı bazı şeyler söylemiş olsalar da…

Bunu böyle bilin.

AKP kadroları başaramadılar.

İktidardan düşmeleri uzun sürmeyecek bir zaman meselesi. Kazanabilecekleri oranın yüzde 50’ler civarında olması da kaybetmiş olduklarının bir işareti olacak. Çünkü İslami kimliğin toplumda yüzde 50 civarında olduğunu  düşünürsek,  başarılı olmak referandumda yüzde 70-80 gibi bir destek ortaya koymakla mümkün. O zaman yukarıdaki paragrafta söylediklerimin yanlışlığını kabul eder, yanılmışım derim. Ama böyle bir sonuç alacaklar gibi de görünmüyor.  En azından şimdilik…

Dünyada da kimliklerin içe kapanmalarının yeniden moda olmaya başladığı şu günlerde, bizim, bütün kimliklerin taleplerini içeren yeni bir demokrasiyi ortaya koymamız gerek. Bu en çok da Osmanlı bakiyesi çok kimlikli bir ülke olarak bize düşer. İslami kimliğin giderek baskıcı bir hal aldığı yaşadığımız bu 15 yılda toplumumuzun böyle bir demokrasiye yönelmiş olma olasılığı bence az değil. Referandumda bunu göreceğiz…