Mehmet TIRAŞ
“Yeni Demokrasi Hareketi”
Yeni Demokrasi Hareketi(YDH) 1993 yılında, devleti değil insanı kutsayan, hukukun üstünlüğünden yola çıkan, bireyin özgürlüğünü öne alan, Çoğulculuk kavramını referans gösteren, temel hak ve özgürlüklere dikkat çeken, evrensel değerleri savunan bir sivil toplum hareketi gibi ortaya çıktı.
YDH, ülkenin toplumsal sorunlarının tıkandığı, ülkenin Güney ve Doğu Anadolu bölgesinin OHAL ile yönetildiği; “Devletin silahlı güçleri ile PKK arasında süren düşük yoğunluklu, silahlı bir çatışmanın” zirve yaptığı bir dönemde, toplumsal sorunlarla yüzleşen bir programla topluma bir çıkış yolu gösteriyordu.
Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne(AB) tam üye olarak katılmasını dünya ile bütünleşmesini de önemli bir adım olarak görüyordu.
Zaman içinde partileşti.
YDH, mevcut sistem partilerinden farkı dünyadaki üretim biçiminin değişmesi ile “yeni bir çağa geçildiğini” bu çağın adının da “Sanayi ötesi bir çağ olduğunu”, bilgi ekonomisine de vurgu yapıyordu.
YDH Ülkenin kronikleşen başta Kürt sorunu olmak üzere toplumsal sorunlara gelenekselin dışında demokratik çözümler önerirken, aynı zamanda klasik siyasetin de ezberini bozuyordu.
YDH’nın ortaya çıktığı süreçte ülkenin Batısı ile Doğusu arasında çok farklı bir siyasi politikalar uygulanıyordu.
OHAL ile yönetilen illerde silahlı çatışmalardan dolayı özel bankalar şubelerini kapatıyor…
Sigorta şirketleri arabalarına kasko yaptırmak isteyen müşterilerine; OHAL bölgesinde arabanızda oluşacak hasar ve hırsızlık gibi olaylarda ödeme yapılmaz” ibaresini düşüyordu.
OHAL bölgesinde görevli başta öğretmenler olmak üzere tüm memurlara bölgeyi terk etmemeleri için, Batıdaki memurlara göre daha fazla farklı maaş ödeniyordu.
YDH’nın kurucu kadrosu mesleğinde başarılı akademisyenlerden, yazarlardan, gazetecilerden ve farklı meslekten olan, demokrat, çağdaş iş adamlarından oluşuyordu.
YDH’nın programı sosyal demokrasinin fikir babalarından Karl Kautsky’nin sanki tezini çağrıştırıyordu:
Kautsky “İşçi sınıfı çağdaş burjuvazi ile ittifak yapmalı” diyordu.
YDH başta devlet yapısından yani sistemden ekonomi, eğitim, sağlık, laiklik ve ülkenin her türlü sorunun önünü tıkayan ve silahlı çatışmacı bir ortamı yaratan; “Kürt Sorununu” çok yönlü bir şekilde ele alıyor, kamuoyuna ve siyasi iktidara önerilerde bulunuyordu.
YDH’ya Merkez medyanın beklenmedik destek vermesi garip bir durumdu.
YDH’nın her açıklamaları merkez medyanın gazetelerinde manşet oluyordu.
YDH’nın farklı illerde kapalı toplantılar düzenliyor ve toplantılara büyük ilgi duyulurken toplantılar medeni bir tartışmalarla sürüyor ve verimli geçiyordu.
Ama…
Kürt illerinde güçlü olan Halkın Emek Partisi(HEP) YDH’nın Kürt sorununu gündeme getirmesinden rahatsız olmalı ki;dönemin HEP Genel Başkanı Murat Bozlak;YDH’yı kendilerini bölgede zayıflatmak ve oylarını bölmek için ortaya çıkmış bir hareket olarak görüyor ve yersiz suçlamalarda bulunuyordu.
Bu satırların yazarı YDH’nın içinde bulunmuş birisi olarak YDH’nın Kürt sorunu üzerine çözüm önerilerini, HEP bile dile getiremiyordu.
YDH toplumsal sorunların mevcut devlet yapısı ile çözülemeyeceğini açıkça dillendiriyordu.
YDH’nın Kürt sorunu dile getirmesinden HEP ne kadar rahatsızsa, sistemi savunan partilerde o kadar rahatsızdı.
YDH başkanı Cem Boyner,”Kürt sorunu güvenlik sorunu değil bir demokrasi sorunu, devleti demokratikleştirmeden bu sorunu çözemeyiz” sözüne; özellikle de siyasete yön veren “Genelkurmay Başkanlığından” ve “OHAL illerinin valilerinden” sert tepkiler geliyordu.
YDH’nın programı bir demokrasi manifestosu gibiydi.
YDH’ya göre,”Devlet” toplumsal farklılaşmalar karşısında güven duyulan bir hakem olabilmeli, etnik ve dini kimliklerin üstünde kalabilmelidir. Böylece devlet ülkedeki herkesin devleti haline gelebilecek; ve farklı etnik kimliklerin varlığı şimdi olduğu gibi savunmacı eğilimlerini değil, toplumsal dayanışmayı pekiştirecektir.
YDH’nın Kürt Sorunu Üzerine Önerileri:
“Kürt sorununu siyasetçiler güvenlik politikalarıyla çözüleceğine inanıyorlar ve askerlere havale ediyorlar.
Kürt sorunu bir güvenlik sorunu değil,” demokratikleşme sorunu” olduğunu kabul etmiyorlar.
Cumhuriyetin kuruluşu ile Kürt illerinde irili ufaklı bugüne kadar 28 isyanlar çıkmış, PKK 29’cu isyan oluyor.
PKK’nın silahlı yöntemini kabul etmek kesinlikle mümkün değil…
PKK Kürt sorununu yaratmadı, Kürt sorunu PKK’yı yaratırken, bu hareketin adı da Kürt hareketi oldu.
PKK’nın talepleri Kürtlerin talepleriyle örtüştüğü için,bölge halkı PKK’ya büyük destek veriyor bunu da görmezden gelemeyiz.
Kürtlerin olmazsa olmazlarından olan haklı olduklarından birisi “Ana Dilde” eğitim istemeleri.
Ana dilde eğitim talepleri Kürtlerin en doğal ve doğuştan kazanmış olduğu haklardan biridir, bunu tanımamak bir tarafa tartışılması bile abesle iştigaldir.
YDH olarak,Ana dilde eğitimin önünü kesen başta “Tevhidi Tedrisat kanununu” değiştireceğiz ve Türkçeden başka farklı dilde eğitim isteyen azınlıklara da anadilde eğitim vereceğiz.
YDH’ya göre,Kürt sorununun çözümünün ön şartı; ”devletin resmi milliyetçilik anlayışının değişmesidir.”
Devlet vatandaşına etnik kimlik dayatmaktan vaz geçmeli ve herkese “Bu devlet benim devletim” duygusunu verebilmelidir.
Çözüme yönelik bir diğer ön şart ise Kürt sorununun terör sorunundan ayrılmasıdır.
Çünkü terör bitse bile Kürt sorunu çözümlenmiş olmayacaktır.
Öte yandan Kürt sorunun çözümü terörü bitirmese dahi, PKK, toplumsal tabanın desteğini kaybedecektir.
Üstelik hiçbir devletin terörü bahane ederek kendi vatandaşının sesine kulak tıkaması söz konusu bile olmamalıdır.
Kürt sorunun çözümü kısa ve uzun vadeli olmak üzere iki boyutta ele alınmalıdır.
Kısa vade de “OHAL’in ve korucu sisteminin kaldırılmasının” yanı sıra, zarar kimden gelmiş olursa olsun, mağdur olanların zararlarının tazmin edilmesi gerekmektedir.
Ayrıca Kürtlerin tüm kimlik haklarının verilmesi şarttır.
Bu haklar arasında her türlü iletişimde ve eğitimde Kürt kökenli vatandaşların ihtiyaçlarına cevap verilmesi işin esasıdır.
Uzun vadede ise bölgesel kalkınma planlarının yapılması ve yerel inisiyatifin teşvik edilmesi işin iktisadi yönünü oluşturacaktır.
Bölgedeki kamu arazileri ve devlet üretme çiftlikleri topraksız köylülere öncelikle dağıtılmalıdır.
Siyasi açıdan YDH’ya göre üç ana politika izlenmesi gerekmektedir:
-Merkezi yönetimin yeniden yapılanması,karar alma süreçlerinde katılımcılık ve toplumsal mutabakat aranmalı.
-Tevhidi tedrisat yasasının yeniden düzenlenmesi zorunludur.
-Ayrıca yerel yönetimlere yetki devri ve idari sistemin “ademi merkezîleşmesine “ yönelik reformlar gerekmektedir.
Sonuçta hem Kürt kökenli vatandaşların devletle olan bağlarında,hem de Türkiye’nin tüm diğer etnik gruplarıyla olan ilişkilerinde yeni tanımlamalara ve sivil kurumlaşmalara yol açacak düzenleme ve mekanizmaların oluşturulması şart.”
YDH Bölgenin başta Kürt sorunu, bölgenin ve ülkenin sorunları üzerine böylesi kapsamlı çözümler öneriyordu.
YDH’nın”Devletçilik, Milliyetçilik, Hukuk, Diyanet, Laiklik, Eğitim ve Ekonomi politikalarını” yazmaya devam edeceğim.
Yazarlar
-
Gökhan BACIKErken Cumhuriyet dönemi eleştirileri: Revizyonizm mi, Türk usülü “woke” mu? 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolKara bir yıl 2025 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURHavf ve reca arasında yeni bir yıla... 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mensur AkgünGemini’ye göre 2026’da Türkiye… 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYA2026’ya Girerken; Barış, Demokratik Toplum ve Enternasyonal Özgürlük Yürüyüşü... 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Akif BEKİVicdansız senenin kelimesi dijital vicdanmış 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KahveciOkudukça yoksullaşan bir ülkeyiz 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNEBölücüler ve Ülkücüler 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ocaktan2026’da deliler çağına karşı bir umut ışığı yanar mı? 31.12.2025 Tüm Yazıları
-
Erol KATIRCIOĞLUÇözüm için mücadele demokrasi için mücadeledir 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan TAHMAZTürkiye’ye özgü sürecin muhasebesi 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORU2026: Beklentiler, beklentiler… 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENNasıl anılmak isterdiniz? 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞBarış Akademisyenleri'nin göreve iadesine istinaf engeli: Daire, Danıştay kararına direndi 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Fehim TAŞTEKİNAfrika Boynuzu’ndaki oyun: İsrail kime şah çekti? 30.12.2025 Tüm Yazıları
-
Bahadır ÖZGÜRUyuşturucu dosyasındaki sürpriz isim! "Cumhurbaşkanımızın tensipleri ile…" 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TEZKANİktidar medyası infilak etti 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇER23 yılın en kötüsü 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞYENİ YILDA DA KURU EKMEK BİZİ BEKLİYOR… 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞUlus devlet, milli egemenlik, çevre, insan hakları, uyuşturucu ve Venezuela 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Murat SevinçLeyla Zana ve Gözde Şeker ne yaptı? 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRTürkiye'de davaların portresine kısa bir bakış: Hâlâ en güçlü ortak talep neden adalet? 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Nevzat CİNGİRTBir fotoğraf karesinden çok daha ötesi... 29.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENRaporların Gösterdiği 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Abdulmenaf KIRAN11. YARGI PAKETİ, YENİ ADALETSİZLİK VE EŞİTSİZLİKLER YARATTI 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CAN2025 giderken 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa PAÇALRTÜK ve basın özgürlüğüne geçit yok… 28.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İlhanKararsızlığın Erdemi: Kesinliğin Gölgesinde Düşünmek 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUÜlke siyasetin neresinde, hangi evresinde? 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraYılın Kelimesi 27.12.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuSuriye, güvenlik ve 15 milyon bağımlı… 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Nuray MERTİslamcılık Öldü mü? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet ALTAN100 Bin Dolar Kazanan “Yeni Yoksul” Mu? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan TuğalSovyetler ve Bookchin 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yetvart DANZİKYANLeyla Zana vakası bir gösterge. Ama neyin? 26.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa Karaalioğlu‘Entegre strateji’ varsa, niye tek yönünü görüyoruz? 25.12.2025 Tüm Yazıları
-
Doğu ErgilGüvenlikten kimliğe, inkârdan yurttaşlığa 24.12.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanKomisyonda uzlaşma çıkmazsa süreç yine de ilerler mi? 24.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİSekülerleşme sorunu veya Müslümanlar nasıl modernleşecek? 23.12.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEYüzdük yüzdük 22.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit AkçayPax Americana sonrası Almanya: Yeşil dönüşümden askeri Keynesçiliğe 21.12.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim KirasAK Parti hariç herkes CHP 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNKüfürbazlar ve ötesi 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Cemile BayraktarThank you Ahmed 19.12.2025 Tüm Yazıları
-
Seyfettin GürselPara politikasında sınav zamanı 18.12.2025 Tüm Yazıları
-
Abdurrahman DilipakNüfusumuz dibe vururken! 18.12.2025 Tüm Yazıları
-
Şeyhmus DİKEN"O Yıl", hangi yıl? 15.12.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldız ÖNENGüney Amerika’da büyüyen gölge 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KARDAŞEntelektüel üretimin kaybı-Rejimin vesayeti-Siyasetin iflası 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Elif ÇAKIRBu durumda AİHM yetkilileri de Trump’tan yardım istesin… 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Berrin Sönmezİktidar politikası ters mi tepiyor, tersine mi işletiliyor? 13.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mahfi EgilmezOrta sınıf nereye gitti? 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAKANBahis oynayan bakan kim?.. CASUS KİM?.. 12.12.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BULAÇHakim sınıfın iki zümresi 11.12.2025 Tüm Yazıları
-
SİBEL HÜRTAŞCHP programı halka ne vadediyor? Nasıl bir parlamenter sistem? 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
Selva DemiralpHissedilemeyen büyümenin anatomisi 9.12.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKİmralı için CHP’yi sıkıştırmaya gerek var mı? 5.12.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet AKAYTürkiye İçin Irak Peşmergeleri Sorun Olmuyor da Rojava neden Sorun! 4.12.2025 Tüm Yazıları
-
İlker DEMİRPOLEMİK SENDROMDA 4.12.2025 Tüm Yazıları
-
Galip DALAYOrta Doğu, Trump Amerika’sına Uyum Sağlıyor 3.12.2025 Tüm Yazıları
-
Sezin ÖNEYŞu meşhur “İznik Konsili” 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
İlhami IŞIKEve siyaset için dönüş öncesi bir mıntıka temizliği gerek 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
Zekeriya KurşunDağıstan Cumhuriyeti ve Ayna Gamzatova 1.12.2025 Tüm Yazıları
-
Taner AKÇAMABD’de bir şeyler oluyor: Nick Fuentes 30.11.2025 Tüm Yazıları
-
Fikret BilaAK Parti çekingen 26.11.2025 Tüm Yazıları
-
Hikmet MUTİCHP modernizmi ve faşizmi... 23.11.2025 Tüm Yazıları
-
Ali TürerÇÖZÜM, BARIŞ VE KARDEŞLİK GETİRECEK Mİ? 23.11.2025 Tüm Yazıları
-
Necati KURÇOCUK HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ 19.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zeki ALPTEKİNEmeğin Sosyolojisi ve Kapitalizmin Geleceği: Marx vs. Marx 16.11.2025 Tüm Yazıları
-
DOĞAN ÖZGÜDEN"Arananlar" zulmü ne zaman son bulacak? 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Sedat KAYAİmamoğlu'na istenen 23 asırlık tarihi ceza: Roma İmparatorluğu kurulduğunda hapse girseydi hala ceza 14.11.2025 Tüm Yazıları
-
Mehveş EVİNYerel yönetimlerle işbirliği kültür politikası için hayati 13.11.2025 Tüm Yazıları
-
M.Latif YILDIZÇÖZÜM SÜRECİ KOMİSYON VE EKMEN 12.11.2025 Tüm Yazıları
-
Zülfü DİCLELİKeşke… 4.11.2025 Tüm Yazıları
-
Etyen MAHÇUPYANKemalizm mi daha ‘iyi’, (Yeni) İttihatçılık mı? (3) 25.10.2025 Tüm Yazıları
-
Hasan Bülent KAHRAMAN‘Parlak gelecek’ ve sol gelecek... 12.10.2025 Tüm Yazıları
-
Metin Karabaşoğluİnsanların devletlerle savaşı 9.10.2025 Tüm Yazıları
-
İlnur ÇEVİKTrump’ın dünyasına hoşgeldiniz… 3.10.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunYazmak, ciddi bir iştir 28.09.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ata UÇUMTERÖRSÜZ TÜRKİYE’YE GEÇİŞ SÜRECİ! 14.09.2025 Tüm Yazıları
-
Murat YETKİNÖcalan, Erdoğan’a “Seni yine başkan yaptırırız” sözü mü veriyor? 11.09.2025 Tüm Yazıları
-
Baskın ORANTürkiye’de ve Yunanistan’da Aleviler – Yeni Bir Tablo 1.09.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AKSAYPutin, Trump’ı parmağında oynatmaya devam ediyor 17.08.2025 Tüm Yazıları
-
Gülçin AVŞARSorumluktan kaçmak umuttan kaçmaktır 12.08.2025 Tüm Yazıları
-
Hakan AlbayrakKadife eldiven zamanı 10.08.2025 Tüm Yazıları
-
Alper GÖRMÜŞZora girmiş bir anlatı: “ABD emperyalizminin değişmez stratejik hedefi bağımsız Kürt devleti” 1.08.2025 Tüm Yazıları
-
Abdullah KıranYeni süreç ve Suriye denklemi 27.07.2025 Tüm Yazıları
-
Cihan AKTAŞTahran bir kez daha bombalanırken 23.06.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın SelcenDemokrasiye giderken cumhuriyetten olmak 17.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet ÖZTÜRKÇetin Uygur bir kitaba sığar mı? 10.05.2025 Tüm Yazıları
-
Yüksel TAŞKINİktidar milli iradeyi “tapulu arazisi” sandığı için büyük bir bedel ödeyecek 22.04.2025 Tüm Yazıları
-
Ayhan ONGUNDEMOKRATİK EĞİTİM MÜCADELESİNE ADANMIŞ YAŞAMLAR 21.04.2025 Tüm Yazıları
-
Pelin CENGİZTrump’ın yeni vergileri diye yazılır, ‘post modern merkantilizm’ diye okunur 7.04.2025 Tüm Yazıları
-
Cennet USLUİktidar neden umduğunu bulamadı? 2.04.2025 Tüm Yazıları
-
Hayko BAĞDATSokaklarda yükselen ses 28.03.2025 Tüm Yazıları
-
Selami GÜREL“Adı belirsiz” süreç hızlı ilerliyor 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Halil BERKTAYPKK ve Türk solcuları (4) “Dağlarında gerilla var memleketimin” 16.03.2025 Tüm Yazıları
-
Haluk YurtseverKaosta 'hegemonya' arayışı 11.03.2025 Tüm Yazıları
-
Arzu YILMAZHodri Meydan 10.03.2025 Tüm Yazıları
-
Aydın ÜnalParti ve iktidar 25.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ümit KIVANÇİç duvarlar 10.02.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet İNSELOtoriter Nasyonal-Kapitalizmin Yeni Eşiği: II. Trump Devri 5.02.2025 Tüm Yazıları
-
İhsan DAĞIİmamoğlu nasıl kurtulur? 1.02.2025 Tüm Yazıları








































































































Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
22.12.2025
15.12.2025
8.12.2025
1.12.2025
24.11.2025
17.11.2025
11.11.2025
10.11.2025
3.11.2025
27.10.2025