Sözgelişi bir ay kadar önce, Türkiye’de çok başka türlü bir hava vardı. Bütün gündemlerin bütün maddelerinin üzerinde, “Barış Süreci” dediğimiz başlık yer alıyordu. Topluma bir iyimserlik ışığı, bir yumuşama, esneme kazandıran bir başlıktı o.

Bir de şimdiki duruma bakın. Başta Taksim olmak üzere, yeni bir savaş atmosferine girdik.

Toplumsal tepkiler olur, olması yalnız normal değil, ayrıca sağlıklıdır. Yöneticiler bu tepkiler karşısında bunu bir inatlaşma, cedelleşme vesilesi haline getirirlerse, bu yoldan hayırlı bir sonuca varılmaz.

“Barış Süreci”nin yarattığı yumuşamaya, iyimserliğe değindim. Türkiye’deki cepheleşme hepimizin malûmu; öyle bir havadan söz ederken, bundan hiç hazzetmeyen, diş gıcırdatan ve fırsat bekleyen birilerinin varlığını unutmuyorum. Ama etkisizdiler. Barış söylemi egemendi.

Ya şimdi?

Hükümet kendi eliyle, kavga çıkmasını isteyenlerin önüne, kendi başlarına hayal edemeyecekleri kavga nedenleri ve fırsatları sundu. Yaptığı ve yapmayı planladığı işlerin kendi doğruluğu, yanlışlığı bir yana (hiçbirinin doğru olduğunu düşünmüyorum), “politika yapmak” çerçevesinde ne kadar “rasyonel” bu davranış? “Raison d’état” bu mu?

Başbakan, bütün Türkiye’yi ilgilendiren yapısal- tarihî sorunlarla mücadele etti. Bunları, bu ülkede demokrasinin kurulmasını isteyen herkes destekledi. Bunlar olurken, bu adımları atan kişi ve kişilerle dünya görüşlerinin nereden nereye kadar uyumlu olduğunu kurcalamadık.

Şimdi Başbakan kendi projelerini yürürlüğe koyma aşamasına geçmiş gibi görünüyor. Bu projelerin “memleket için hayırlı” olduğuna inanıyordur herhalde. Ama bunlar “demokrasi”, “özerkleşme” ve benzerleriyle türdeş konular değil. Olmadığı gibi, en genel düzeyde, “günlük hayat”, “yaşama üslûbu” gibi alanlarda, bu ülkede yaşayan insanların azımsanmayacak sayıda bir kesimini somut bir biçimde rahatsız eden uygulamalar getiriyor. Bunlara “evet” demek mümkün değil. “Gelir geçer” gözüyle bakmak da mümkün değil. Türkiye, olacaksa, şimdi demokratik olacak. Bunun genel ilkeleri var, kuralları var. Demokrasi, Tayyip Erdoğan’a tahsis edilmiş bir otobüs değil.

Başbakan hızla gündeme getirdiği bu uygulamalarla, bu söylemle, bu tavırla, aynı otobüste yolculuk etmek istemediğinin işaretlerini veriyor. Olabilir, elbette böylesini tercih edebilir.

Ama ben kendi hesabıma, “Jakoben vesayet”ten kurtulmayı, “plebisiter diktatörlük”e geçiş olarak değerlendirmiyorum. Bu otobüsler, benim varmak istediğim duraktan (ya da güzergâhtan) geçmiyor.