Mümtazer TÜRKÖNE
Mesele nereden baktığınıza bağlı.
Kimine göre iktidar değişiminin işaretleri, kimine göre sancıları. Kesin olan değişim süreci, yoksa iktidar kanadı muhalefetin defterini dürmek için neden bu kadar yüklensin?
Çeyrek asırlık bir iktidarın, bütün alışkanlıkları, statüleri ve kibri ile ellerindeki gücü mekânın yeni sahibine, sözleşmesi biten kiracı gibi bırakmasını bekleyemezsiniz. Rakibine mutlaka direnecek, zamana oynayacak, en önemlisi de pes ettirip vazgeçirmeye çalışacak. Yargı üzerinden yürütülen operasyonlar, Saray’ın CHP’yi yerden yere vurduğu polemiklerin eşliğinde bir sonuç verir mi?
Karamsarları ciddiye almayın, onlar da çeyrek asrın kasvetinden, çaresizliğinden sıyrılamıyor. “Nasıl olsa kazanamayız” çaresizliği sadece duygusal zaaftan ibaret; dile kolay çeyrek asrı dolduran bir yenilmişlik duygusu. Özgüvene, cesarete ve kafa-göz kavgaya dahil olmaya engel olan bu eziklik işte. Karar verecek olanlar ne iktidarı elinde tutanlar ne de talip olanlar. Hatta ne de baykuş gibi karamsarlık saçanlar. Tek karar verici var: Evin sahibi, yani yegâne egemen güç olan halk.
Kimin boyunun kaç santim olduğuna, terazideki ağırlığına, ne kadar süre ile orada oturacağına o karar veriyor. Geri kalan kuru gürültü, orta oyunu, goy goycuların uğultusu.
Kim kazanıyor, kim kaybediyor?
Tıpkı savaşta olduğu gibi siyasette de saldıran taraf savunan tarafa göre daha fazla zayiat verir.
CHP’ye yönelik operasyonlar iktidara kazandığından çok daha fazlasını kaybettirdi.
Açık hukuksuzluk ve haksızlıkların “bunlar durmaz, boşuna umutlanmayın!” tarzı bir moral çöküntüsü yaratması beklenen bir neticeydi. Ancak iktidar kanadının karşılığında ödediği bedel, halk desteğindeki trajik gerileme ile çok ağır oldu. Halk, mahkemelerde iradesine müdahale edilmesini sevmiyor, mağdurun yanında yer alıyor. Kimin yöneteceğine, bağımsızlığı ve tarafsızlığı tartışmalı hakimler değil tepkisini bastığı mühürlerle seçim sandığında gösteren halk karar verecek. İmamoğlu’nu politika sahnesine havan mermisi gibi düşüren olay, yani 2019’da seçimin akla zarar bir gerekçe ile tekrarlanması üzerine gelen ilave 800 bin oy tam olarak böyle bir tepkiydi.
İktidar değişimine, yargı eliyle müdahalenin sonuç almış tek bir örneği bile yok. Halkın iradesi ve tercihi ile iş başındaki iktidar arasında bir kopuş yaşandığı an, siyasî davaların tamamının savcısı da hâkimi de halktır. CHP, içgüdüsel reflekslerle davaların tamamını miting alanlarına, yani halk mahkemesine taşıyarak gelen hamlelerin hepsini savuşturdu. Mahkemelerde görülen davalar hakkında, iktidarın tepesinden gelen tahfif edici yorumlar CHP’nin işini kolaylaştırıyor. Yargı üzerinden büyük bir etkiye sahip cumhurbaşkanlığı makamının, bu davalarla ilgili gündem oluşturan polemikleri, durumdan rahatsız olan halkın birinci elden yargı yetkisini ele alması ile sonuçlanıyor.
Bir dava siyaset sahnesinde görülüyorsa, terazi doğru tartmaz. Halkın müdahalesi farz olur. Müdahale de seçimle olur.
İktidarın inisiyatif kaybı:
Güç kendini ne kadar fazla görünür kılmak zorunda ise, o kadar zayıflamış demektir. Zirvede hüküm süren bir gücün, çoğu sürece müdahalesi bile gerekmez, bir bakışı yeter. Bu kadar çok polemik çıkıyorsa, savcılar ve mahkemeler hukuku bu kadar zorluyorsa ip incelmiş demektir. Fatih Altaylı’nın tutuklanması bu zayıflığın görünür sembollerinden biri sadece.
İktidar artık gündem belirleyemiyor. Ekonomi, anlaşmalı olarak Mehmet Şimşek’in tekeline devredilmiş, daha beterinden korkulduğu için müdahale edilemiyor. Ekonominin düzeleceğine dair halka umut veren bir hikâye oluşturulamıyor. İktidar dediğiniz gücün neredeyse % 80’i, yani ekonominin yönetimi başkasının elinde.
Geride “Terörsüz Türkiye” adı verilen Süreç var. Uzun tren katarının lokomotifi Devlet Bahçeli. Saray gelişmeleri geriden takip ediyor, hiçbir zaman ön alamıyor.
Eldeki tek iktidar aracı, CHP’ye yönelik operasyonları yürüten yargı gücünden ibaret.
Türkiye gümbür gümbür seçime gidiyor. İktidar değişiminin yakıcı ve yaratıcı fırsatlarının kokusunu alanlar pozisyon almaya başladılar bile. Güç sahipleri risk almıyor, muhalefet yolu rahatça temizliyor. CHP’ye operasyon gündemlerini, bu değişimin safraları olarak görmeyi deneyin. Deneniyor ve kaya sağlam şekilde yerinde duruyor.
Erken seçim ne kadar gündeme gelirse bu iktidara eksi, muhalefete artı yazar. Erken seçim talebiyle inisiyatif muhalefetin eline geçmiş durumda. Toplar, tüfekler, istihkâmlar seçimi engellemeye yani savaşı kazanmaya yetmez.
Memleketin ayarları:
AK Parti’nin YSK temsilcisi, Asliye hâkimi kararıyla CHP’ye kayyum atanmasının bütün hukuk düzenini alt-üst edecek bir hata olacağını söyleyerek bu ihtimale itiraz etti. Mutlak butlan gündemi, sokak jargonunda, “seni 6.35’le topuğundan vururum” tarzı bir aşağılama değil, bir çaresizlik aslında. Partiler ve seçim için gelişmiş bir hukuk sistemimiz var. YSK kararını yok sayan bir asliye hâkimi kararı, adalete veda etmek, hukuk sisteminde her an her şeyin mümkün olacağı bir belirsizliğe koca ülkeyi topyekun teslim etmek, ama en önemlisi iktidarın meşruiyetini tartışmaya açmak demek.
Tek başına bu gündem bile CHP’nin sırtındaki yükün, daha doğrusu iktidarın attığı çelmelerin maliyeti hakkında fikir verebilir. Böyle bir dünya yok. İktidarda kalabilmek için her şeyi alt-üst edeceksiniz; sonra nasıl hüküm süreceksiniz? Muhalefetin saçmalama özgürlüğü vardır; iktidar, kendisini yetkili kılan meşru çizginin dışına çıktığı zaman ortada yönetilecek bir ülke kalmaz. Hukukun ve demokratik meşruiyetin bugünün Türkiyesi için önemli bir beka sorununa dönüşmesi bu yüzden.
Rolleri her zaman oyun kurucular dağıtır. İktidarın asıl büyük hatası, ana muhalefet partisini ülkede hak ve özgürlüklerin yegâne hamisi ve adalet savaşçısı haline getirmesi. Garip bir paradoks: CHP’yi oraya iktidar taşıdı. CHP’nin son zamanlarda tırmanan oy grafiği, kendi başarısından çok muhalefet performansını gösterme fırsatı ve zemini sunan Saray’ın eseri.
Açmaz tartışılmaz hale geliyor. Refah için umut ne tarafta? Hukuk düzeni aslına kiminle rücu eder? Haklarınızdan özgürlüğünüzden emin, kimin idaresinde yaşarsınız?
Bunların hepsi iktidarın bozduğu ayarlarla ilgili.
CHP’yi adalet savaşçısı haline getiren bu alt-üst oluşun mimarları kendilerini hangi role soktular acaba?
CHP’nin üzerindeki yük, kendisi için hak-hukuk arayışından ibaret değil. Bu yüzden kendisini aşabiliyor ve halkın duygularına ve beklentilerine karşılık verebiliyor. Siyasetçinin sıkıştığı zaman sığınağı, kendisini temsil ettiği halkın kollarıdır.
Yaşadığımız türbülansın aktif öznesi CHP değil, Saray. CHP sadece bir sonuç. İktidardan memnun olsa, halk neden alternatif arasın? İktidar sonucu değiştirerek sebebi ortadan kaldırmaya çalışıyor. Sebep CHP değil ki? CHP buharlaşıp yok olsa, iktidarın halk desteği artar mı?
Sancılı bir iktidar değişimi sürecinden geçiyoruz. Her şey olacağına varacak. Hepsi bu kadar.
Yazarlar
-
İlhami IŞIKSıcak bir yaz, serin bir sonbahar ve belirsiz bir kış 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Eser KARAKAŞ30 Haziran davası üzerinden ülkenin makus talihi 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mücahit BİLİCİİnsan yerin yüzüdür 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Mümtazer TÜRKÖNECHP’nin sırtındaki demokrasi yükü 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Fehmi KORUNe de çabuk unutuluyor… Hatırlatıyorum… 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Taha AkyolCHP mahkemede! 1.07.2025 Tüm Yazıları
-
Akdoğan ÖzkanÜç liderin 12 Gün Savaşı’nda karşılaştırmalı performansı 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Kemal CANDavalar, mahkemeler ve siyasi dizayn 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Bekir AĞIRDIRTürkiye, sıcak savaşlara evrilen küresel paylaşım savaşının hem sahnesi hem öznesi 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Yıldıray OĞURDemek ki “ideolojiler” henüz ölmemiş 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet TIRAŞELLİ MİLYAR DOLAR DÜNYADAKİ AÇLIĞI ÇÖZÜYOR… 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet Ali ALÇINKAYAToplumsal Muhalefetten Demokratik Topluma: Halkların, İnançların ve Özgürlük Güçlerinin Birleşik Müc 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mehmet OcaktanAK Parti, kendi eseri olan bu Türkiye fotoğrafına daha dikkatli bakmalı 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
İbrahim Kahveci2014 sonrası ülkenin tüm ayarları bozuldu 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Murat BELGEButlan 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Cafer SolgunDevlet, nasıl “devletimiz” olur? 30.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ahmet TAŞGETİRENSiyaset ırmağı kirlenirken… 29.06.2025 Tüm Yazıları
-
Tanıl BoraAdalet ve Kalkınma Partisi’nin Ön Tarihinden 29.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mesut YEĞENOrtadoğu ve Kürtler CHP’yi Çağırıyor 29.06.2025 Tüm Yazıları
-
KEMAL GÖKTAŞDemirtaş’a Kobane mahkumiyeti: Gerekçedeki “10 kusurlu hareket” 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Vahap COŞKUNBarışı savunmayayım da ne yapayım! 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
İsmet BerkanŞaka değil, Kılıçdaroğlu sahiden gelip CHP’nin başında kalmak istiyor! 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Gökçer TahincioğluTonlarca hurdanın akıbeti belirsiz, ihaleler tartışmalı, işlem yok: Karayolları kimleri zengin ediyo 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Figen ÇalıkuşuKülliye ve mirasta eşit paylaşım… 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Berat ÖZİPEKABD’nin “özeleştiri” yapacağı günlerden korkalım 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Ali BAYRAMOĞLUKurultay kararı öncesi CHP… 28.06.2025 Tüm Yazıları
-
Akın ÖZÇERÖzgür Özel CHP’de neyi değiştirdi? 26.06.2025 Tüm Yazıları
-
Mustafa KaraalioğluSiyasi belirsizlik rüzgarıyla, ‘erken’ seçime doğru… 26.06.2025 Tüm Yazıları
Yorum yazarak yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Marmara Yerel Haber (marmarayerelhaber.com) hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Yazarın Diğer Yazıları
24.06.2025
21.06.2025
17.06.2025
1.06.2025
27.05.2025
23.05.2025
13.05.2025
12.05.2025
6.05.2025
5.05.2025